یکی دیگر از کتابهای یوسف اعظمی ترجمه اشعاری از پروین اعتصامی است.یوسف اعظمی در این کتاب نزدیک به یکهزار ششصد بیت از اشعار پروین اعتصامی را با وزن عروضی متن اصلی شعر به زبان ترکی آذربایجانی ترجمه کرده است.این ابیات شامل قصاید،مثنوی و قطعات اختر چرخ ادب پروین اعتصامی است که توسط نشر اختر تبریز چاپ و منتشر گردیده است.نمونه هایی از این ترجمه ها را مطالعه کنید.
حاققین لوطفو
چوٍن بویورموشدو خداوند جلیل
آتدی موسانی آناسی، آلدی نیل
بیر دوروب حسرتله باخدی اوٌ یولا
سؤیله‌دی: ای خیرداجا معصوم بالا!
آللاهین لوطفو اونوتسا بیرجه آن
بو بلالی دریادا قالماز بو جان
خالیقین بیزدن بیر آن کسسه نظر
اوندا سندن ذره‌جه قالماز اثر
وحی اولوندو: بو نه باطیل فیکر ائدیر؟
گؤرکی چاتمیش منزیله، یودا گئدیر!
شکّی قویما تا کی یار اولسون سنه
خئیری- شری آشیکار اولسون سنه
توتموشوق بیز آتدیغین او صاندیغی
حق الی ایدی، اؤزگه‌نین نه ساندیغی!
توتموشوق بیز آتدیغین او صاندیغی
حق الی ایدی، اؤزگه‌نین نه ساندیغی!
سنده یالنیز بیر آنا عشقی اولوب
هر یئر آمما حقین عدلی ایله دولوٌب
محکم اول، حقین ایشی اولماز اویون
آلمیشیقسا هر نه‌یی، اوللوق بویون
سو اوزو نننیکدی سانکی موسایا
دالغا ـ داشقین هم آنادیر هم طایا
بیز دئسک چای داش! داشار چایلار، بوغار
بیز دئسک بوغ او بوغار، یا کی دوغار
دریا بیزدن حؤکم آلیب طوفان ائدر
دالغا ـ داشقین بیز دئسک طغیان ائدر
چیخماز آللاه خاطیریندن بنده‌سی
کوفره گئتمه، اولما حق شرمنده‌سی
یاخشی کی، سن دؤن ائوه تاپشیر بیزه
او بیزیمچون چوخ عزیزدیر، یا سیزه؟!
گؤردویون عالم بوتون بیر پرده دیر
یئل، سو، تورپاق بیل! بیزه بیر برده دیر
گؤردویون هر داملا کی چایدا گئدیر
آللاهین بیر امرینی اجرا ائدیر
بیز نه چوخ آزمیشلاری گتدیک یولا
بیز نه آجلار ایسته‌دیک قارنی دولا
هر سفیل بیزدن تاپیب بیر چوخ نوا
چوخ غریب وار کی بیزه دیر آشینا
بیز چاغیرریق لاپ بیزی رد ائتسه لر
عئیب‌ینی بیلدیرمه‌ریک، بد ائتسه لر
ایگینه، ساپ بیزدن، تیکیب بیز سرمیشیک
شمع یانیرسا، نورونو بیز وئرمیشیک
بیر گمی گلدیکده تا گیردابه توش
گئتدی باشدان عقل، چیخدی تا کی هوش
بورلاغانلا یئل، او آن یول باغلادی
قاره گون اولدوقدا، هر کیم آغلادی
نه سکان نه لؤوبره گلدی گومان
تاپمادی بیر کس یوخ اولماقدان آمان!
ایش بیلن اولسا گمی‌چی هر زامان
ایسته‌مزسه خالیقی، قالماز بو جان
نه اریش نه آرغاجی هئچ قالمادی
باسدی سو جانلارا رحمین سالمادی
هر نه مال، انسان کی وار اولدو سقط
خیردا بیر معصوم اوشاق قالدی فقط
طفل معصوم قوش کیمی آچدی قانات
سو دئییل سانکی، آنا قوینو، راحات
دالغالار ایستیردی اوّل تئز بوغا
بورلاغان دا اینجه بوینون بیر اوغا
امر وئردیم دالغالار بسدیر، دایان
بو اومیدین قصرینه وئرمه زیان!
فرق قویماز آللاه هئچ یئرسیز یئره
بو اوُشاق اولماز بو یئرده جان وئره
سؤیله‌دیم اولما قایا محکم باری
آخما سو امر ائیله‌دیم اونا ساری
امر وئردیم طفلی تاپشیردیم یئله
دریادان آلسین گتیرسن ساحیله
داش دئدیم یومشال اونون آلتیندا سن
قار دئدیم ایستی سو اول، اولسون او شن
صبح آچیًلسین سؤیله‌دیم گولسون اوٌنا
گون ایشیقلاندیقدا نور اولسون اونا
سؤیله‌دیم لاله بیته او طفل اوٍچون
اوز یوماقچون سو یئته او طفل اوچون
تیر ـ تیکان حاشا کی خالخال آچماسین
یا ایلانلار دا اوشاغی سانجماسین
درده بیلدیردیم اوشاقدیر، یوخ دؤزوم
گلمه، گئت کی او اوشاقدا وار گؤزوم
قوردا امر ائتدیم کی جانین آلماسین
اوغرو طفلین بوینو باغین چالماسین
بخته امر ائتدیم حوکومت وئر اونا
عقله امر ائتدیم ذکاوت وئر اونا
هر قارا، هر بیر قارانلیق اوٌلدو نور
هر نه قورخو، هر نه دهشت اولدو دور
امنه چاتدیقدا، امانی آلدیلار
دوستودوم من، آمما دوشمن اولدولار
گؤردولر ایشلر، نئجه؟ چیرکین عمل
پالچیغی آینا ائدیب، اصلی، بدل
اوندا کی یول ـ یؤونده‌می اؤیره‌ندیلر
خلق اوچون، قازمیش قویو، وئیلندیلر
نورو کسمیش، ظولمتی قالدیردیلار
سو اوزونده نه سارای سالدیردیلار
چوخ ناغیللار سؤیله‌نیب آمما یالان
اوٌغرولار اولدو وکیل یا پاسیبان
هر فساددان مین قدح قالدیردیلار
اگریلیک، دوشمنلیگی اولدوردولار
عارسیزلیق اؤیره‌نیب اؤیره‌تدیلر
نوخداسیز آتلار مینرکن، گئتدیلر
دئولر اولدو یا قاپیچی یا وکیل
هانسی یئرده، محضر رب جلیل
بوت یونوب باش اگدیلر داش ـ تورپاغا
بوشلاییب آللاهی، اولدولار دغا
چاشدیلار یوخ، جایدیلار، یول آزدیلار
آلدیلار وزرین، وبالین یازدیلار
قاخدی یئردن گؤیلره شئیطان ایشی
بد عمللردن آلوولار جنبشی
دالغا ـ داشقیندان قوتولموش بنده‌میز
اویدو نفسه، اولدو تا شرمنده‌میز
آخیر اول نوردان چیخان تام دود اولوب
اول یئتیم، معصوم اوشاق نمرود اوٌلوب
قیرقیدان ـ قارتالدان آلدیقدا کؤمک
منله جنگ ائتمک اونا اولدو دیلک
مهریبانلیق ائیله‌دیم دولدو یاشا
ییرتیجی قورد تک اورک دؤندو داشا
بو منملیک نه چوخ آتشلر یاخیب
یاندیریب ائولر، نه شیمشکلر شاخیب
ایسته‌دی شئیطان چیراغین یاندیرا
ظنیجه جاه و جلالیم سیندیرا
عرشی آتدی، مسکنی تا ائتدی خاک
چیخدی یولدان آخیری اولدو هلاک
امر وئردیم میغ ـ میغا قاخسین او آن
گؤز اؤنونده دونیاسین یاخسین او آن
چالخاسین بورنوندا تا یئل قالماسین
هر قارانلیق نوردان آد آلماسین
دوشمنه بیز بؤیله ائتدیکده نظر
رحمتیم دوستلار اوچون، گؤر نئیله‌یر!
اول کی نمرودا بوجور احسان ائدر
ایشلری موسایا بیل آسان ائدر
سن ده «پروین» بیل، دئییل بو سؤز هاوا
هاردا کی نور اولدو، وار نور خدا
نمونه ای دیگر از ترجمه اشعار پروین اعتصامی به قلم یوسف اعظمی:
دویون آچان (گره گشای)
بیر قوجا چوخ دا یازیق، دوشموش دارا
بختی قارا، چرخدن گلمیش زارا
هم قیزی هم اوغلو چوخ بیمار ایدی
یوخسول آمما اونلار اوچون یار ایدی
قیز داوا ایستیردی اوغلو بیر حکیم
سؤیله ییردی هانسی دردی من چکیم؟
او بال ایستیردی بودا دادلی قیدا
او جیریلمیش یورغانی، بوندا قبا
هر باخاندا کوچه ده بو یا اونا
یالواردیردی گاه اونا گاه دا بونا
آچمیش ایدی ال کی تاپسین بیر چؤرک
نه تانیردی قار-یاغیش نه بیر کولک
پوللو بیر کس گؤردوسه، قاچدی اونا
بلکه آلسین بال اونا شوربا بونا
بوش الیله چون دؤنوردو هر گئجه
بیلمه ییردی بو غمه دؤزسون نئجه؟
هر گئجه ـ گوندوز گؤرور محنتله غم
یوخ فراغت دردلردن بیرجه دم
بیر سحر گئتدی تاپا اهل کرم
بلکه ده بورج آلسین اوندان بئش درم
هر قاپی دؤیدوکده، باغلاندی اونا
بیر اومیدی وار ایسه، چاتدی سونا
گؤردو آرتیق شهرده چوخ خواردیر
دوشدو دیلدن، باخدی حالی زاردیر
گؤردو نه درهم قالیب نه دیناری
بوش الیله گلدی دؤنمکدن عاری
فیکرینه گلدی گئدیب بوٌغدا آلا
بیر کیسه اوندان آلیب دوشدو یولا
باغلادی اول کیسه نی برک اول فقیر
یولدا آغلیر، سسلیر: ای حیّ قدیر!
فضل گؤستر، کؤنلومه بیر نور ساچ
باغلانیب بختیم، منیم ده دوینوم آچ
قیش گلیر یارب، من آرتیق نئیله ییم؟
خسته اؤولادلاریما نه سؤیله ییم؟
بوغدانی بیرسی آلا، من ده ساتیم
من ده بال، مرجی آلیب کامه چاتیم
مرجینی شوربا ائدیم اوغلوم یئسین
بال قیزیم دا بال یئسین، احسن دئسین
درد بیرسه، درمانی بیردیر خدا
تکجه بیر دردی اولانا جان فدا
چوخ دویونلر آچمیسان، من ده علیل
آچ دویون مندن ده، ای رب جلیل
دیلده قلبینده دعا، ذکرین ائدیر
گؤردو کیسه ییرتیلیب بوغدا گئدیر
بیرجه آن فیکر ائتدی کی نه سؤیله ییب؟
آچ دویون_ذکری، اونا گؤر نئیله ییب؟
های چکیب سسلندی: آخیر ای خدا
اؤز خیالیمدان منی ائتدین جدا
اولمایا آللاه اولوبسان سن بوگون
بختیمی آچ من دئدیم، نه بو دویون
بو دویون نه ـ او دویون نه، بیلمه دین؟
بیر کره گؤزلرده یاشیم سیلمه دین
ای خدا سنده بصیرت بس هانی؟
بیلمه دین نه سؤیله میشدیم من یانی؟
هر ایشی من بیرجه تاپشیردیم سنه
سن ده آجلیقدیر کی چکدیردین منه
دونیامی قاتدیقدا ورودون بیر ـ بیره
هم بالی هم شوربانی تؤکدون یئره
من اوجامی سؤیله دیم یا کی یاواش:
تؤک یئره بوغدا، چؤرگیم ائیله داش؟
بیلمه دیم من هئچ، گوناه دا منده دیر
من سانیردیم کی مروّت سنده دیر
آچمادین مندن دویون سن بیر کره
بوغدامی آخیر نییه تؤکدون یئره؟
بیر دوٍیون آچدین، او دا اولدو ائله
بونه آللاه لیقدیر ائیلیرسن بئله؟
الغرض اولموشدو مسکین، بیر دغا
اگلشیب بوغدانی تورپاقدان ییغا
تا کی اگدی باشی، اگلشدی یئره
گؤردو زردن بیر کیسه بیردن ـ بیره
دوشدو سجده ائتدی: ای ربّ ودود
من غلط ائتدیم باغیشلا بو عنود
هر بلا سندنسه، رحمتدیر منه
گلسه یوخسوللوق دا، دؤولتدیر منه
عفو ائله مندن گوناهی بیلمه دیم
سنده دیر فرمان ایلاهی بیلمه دیم
ائتمیسن ظولمت، گؤرم من نورونو
آختاریب بلکه تاپام مستورونو
تاپتاییب بو چرخ اگر وئردی بلا
گؤوهری سورتر، اونا وئرسین جلا
روزگاردان درد اگر اولدو نصیب
آخیرینده سن اؤزون اولدون طبیب
کیم کی مسکیندیر، پریشاندیر سنه
بیلمه ییر بیچاره مئهماندیر سنه
وئرمه دی کیمسه چؤرک، اولدو لئیم
تکجه روزی سن وئررسن ای کریم
ساغلامی خسته ائدیرسن، ای خدا
آنلاسین سندندی هر شئی ربّنا
قاپلاری دؤیدوم سنی بلکه بولام
تکجه اؤز آللاهیما بنده اولام
دردلره دوشدوم بیلم کی تک حکیم
راضی اولماز بو قدر محنت چکیم
بیلمه دیم خلقه آپاردیم حاجتی
ایندی بیلدیم چوخ گئنیشدیر رحمتی
چوخلارین گؤردوم ییغیبدیر چوخ دا مال
آمما بیر تک سن کریم سن، ذوالجلال
قاپلاری بیر ـ بیر دؤیوب آچدیم الیم
تکجه سن توتدون الیمدن ای علیم
بوغدامی تؤکدونسه، وئردین سیم و زر
کیسه می ییرتدینسا، وئردین بو گؤهر
بیل کی "پروین"گاهدان عاغلین اویناییر
حاق قازانی بوردا هر آن قایناییر