تقریبا در تمامی دوره های انتخابات ریاست جمهوری کشور، تعدادی از مسئولین سابق و حتی فعلی اقدام به ثبت نام می کنند و هر چند این ثبت نام ها معمولا ره به جایی نمی برد، اما ثبت نام و انصراف و حتی رد صلاحیت شورای نگهبان می تواند در زمانی دیگر امتیازی برای این افراد باشد و بر این اساس فرید حیدری مدرس دانشگاه و فعال فرهنگی و رسانه ای این فرایند را واکاوی نموده است.

برخی افراد مطرح که در انتخابات ریاست جمهوری به عنوان نامزد ثبت نام می کنند و سپس توسط شورای نگهبان ردصلاحیت می شوند، اگر در مسئولیت قبلی خود ابقا نگردند، به احتمال زیاد در محل دیگری کرسی مدیریت می گیرند. 

با مروری بر ادوار انتخابات ریاست جمهوری چنین به نظر می‌رسد اغلبِ نامزدهای ناکام و پوششی سَندروم پُست بی قرار دارند، اما خوشبختانه افسردگی پس از انتخابات ندارند و هرچند از رسیدن به پاستور باز می مانند، اما هرگز نگران عدم توفیق در خدمتگزاری به مردم نیستند. به عنوان مثال در انتخابات سال 1396 اسحاق جهانگیری در سمت معاون اول رئیس جمهور به عنوان نامزد پوششی وارد انتخابات شده و سپس به نفع حسن روحانی کنار می رود. سید مصطفی هاشمی طبا نیز دیگرنامزد انتخابات اعلام کرد، به حسن روحانی رای خواهد داد. 

اندکی پس از انتخابات، سید ابراهیم رئیسی، نامزد رقیب روحانی به عنوان رئیس قوه قضائیه منصوب شد. سایر نامزدها نیز به بهارستان و مجمع تشخیص مصلحت نظام بازگشتند.به عبارتی در یک بازه زمانی ۳ساله، چهار نامزد اصلی انتخابات دور دوازدهم بر مسند قدرت تکیه دادند. حسن روحانی به عنوان رئیس جمهور، اسحاق جهانگیری درمقام معاون اول رئیس جمهور، ابراهیم رئیسی به عنوان رئیس قوه قضائیه و محمدباقر قالیباف به عنوان رئیس قوه مقننه قوای کشور را دردست گرفتند و بدین شکل توزیع قدرت یا به قول خود مسئولین « توفیق خدمتگزاری» در بین نامزدهای اصلی صورت گرفت. 

انتخابات سال 1400 نیز داستانی مشابه دارد. امیرحسین قاضی زاده هاشمی بعد از انتخابات به عنوان معاون رئیس جمهور ورئیس بنیاد شهید منصوب شد. محسن رضایی مرد همیشه کاندیدا به عنوان معاون اقتصادی رئیس جمهور و علیرضا زاکانی دیگر نامزد پوششی نیز به شهرداری تهران در مقام شهردار گماشته شد.

یکی از دلایل عدم موفقیت دولت ها برای ایجادوضعیت مطلوب، عدم حصور برخی افراد در جایگاه های واقعی خودشان است و به جای اینکه در دستگاه های دولتی برای پست های مدیریتی به دنبال افراد باشند، در جستجوی پست های مدیریتی برای افراد هستند و قانون پایستگی نیوتن‌ را این چنین در سیاست تعمیم دادند: مدیران به خودی خود کنار نمی کشند و از بین نمی روند، بلکه از پستی به پست دیگر ‌‌منتقل می شوند.

حال باید منتظر بود و دید پس از برگزاری این انتخابات زودهنگام، پست های مدیریتی دولتی و غیر دولتی چگونه بین نامزدها و ثبت نام کنندگان شاخص ردصلاحیت شده توزیع می شود. امید است هر انتخاب و تغییری به نفع مردم و بهبود وضعیت اقتصادی، اجتماعی، بین المللی و فرهنگی کشور گردد.

دکتر فرید حیدری
مدرس دانشگاه و فعال فرهنگی و رسانه ای